Dnia 5 czerwca 2018 roku Ambasador Hanna Lehtinen wręczyła odznaczenie polskiemu historykowi i dziennikarzowi, przewodniczącemu Rady Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, Panu Marianowi Turskiemu. Prezydent Republiki Finlandii przyznał Panu Turskiemu odznaczenie Komandora Orderu Lwa Finlandii.
Przemówienie Ambasador Lehtinen podczas ceremonii odznaczenia:
Szanowni Państwo, Szanowni Goście, Szanowny Panie Marianie,
Mam przyjemność powitać Państwa w ogrodzie Fińskiej Rezydencji na ulicy Chopina. Przez lata zorganizowaliśmy tu wiele wydarzeń z różnych okazji, ale dzisiejsza jest wyjątkowa. Zebraliśmy się tutaj, aby uhonorować niezwykłego człowieka: Pana Mariana Turskiego. Za chwilę wręczę mu odznaczenie, które zostało mu przyznane.
Żadnemu z Państwa tu obecnych nie muszę przestawiać Pana Mariana Turskiego – wszyscy dobrze znacie jego niestrudzoną pracę poświęconą temu, by ludzie lepiej zrozumieli to, czego historia może nas nauczyć. Jestem niezwykle dumna, że jest on także bardzo dobrym przyjacielem Ambasady Finlandii.
Ale co łączy Pana Mariana Turskiego z Finlandią? Oczywiście zwieńczeniem pracy jego życia jest Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN znajdujące się tutaj w Warszawie. Jest to naprawdę wyjątkowe miejsce, które pozostawia trwałe wrażenie na każdym, kto je odwiedza. Sposób, w jaki ekspozycja stała opowiada historię Żydów w Polsce jest zarówno inspirujący jak i wzruszający. Muzeum to jest nie tylko muzeum historii żydowskiej – odwiedzający otrzymuje dogłębne wprowadzenie do historii Polski, jako kraju. Nawet nazwa "POLIN" w wyjątkowy sposób przywołuje tę tysiącletnią historię.
My w Ambasadzie oraz wszyscy Finowie czujemy się uprzywilejowani, że możemy doświadczyć specjalnego związku z muzeum. W 2005 roku wizja fińskiego architekta została wybrana, aby nadać fizyczny kształt dla tej historycznej narracji. Budynek muzeum zaprojektowany przez profesora Rainera Mahlamäkiego w sercu Warszawy sprawia, że Finlandia i fińska kreatywność przykuwa szczególną uwagę. Jesteśmy wdzięczni Panu Marianowi Turskiemu, że jako Przewodniczący Rady Muzeum odegrał ważną rolę w umożliwieniu tego przedsięwzięcia.
Szczególnie cieszy mnie fakt, że dzisiaj jest tu z nami tak wielu przyjaciół związanych z Muzeum POLIN. Mamy nadzieję, że te więzi między muzeum a Finlandią pozostaną silne również w przyszłości.
Drodzy Przyjaciele,
Ta szczególna więź sprawiła również, że w zeszłym roku świętowaliśmy stulecie niepodległości Finlandii w Muzeum POLIN. Wystawa "Echoes – 100 lat fińskiego designu i architektury" została zorganizowana w tym pięknym budynku poświęconym dokumentowaniu żydowskiego dziedzictwa. Łatwo jest dostrzec, jak wyjątkowe było uczczenie w Polsce fińskiego stulecia właśnie w ten sposób.
Wystawa z okazji stulecia niepodległości Finlandii przywiodła do Warszawy również Premiera Finlandii. Opowiadał później o tym, jak wielki wpływ wywarło na nim Muzeum POLIN. Mówił również o tym jak trwałe wrażenie wywarło na nim spotkanie z Panem Marianem Turskim. Historia życia Pana Mariana Turskiego, jego doświadczenia w różnych fazach historii Europy i przede wszystkim jego głęboka mądrość poruszają wszystkich, którzy mają okazję go spotkać.
Jest to zawsze bardzo wyjątkowe doświadczenie, gdy zabieramy fińskich gości do Muzeum POLIN, gdzie mają okazję odkryć bogatą historię tam ukazaną – zarówno te szczęśliwe jak i tragiczne momenty tamtych lat. Muzeum POLIN niesie przesłanie, które w naszych czasach ma szczególnie silny wydźwięk.
Zanim przejdę do części oficjalnej, chciałabym powiedzieć jeszcze kilka osobistych słów. Tego lata zakończę moją misję w Polsce. Dlatego też jest to jedno z ostatnich ważnych wydarzeń, które organizuję w tej rezydencji. Jestem bardzo szczęśliwa, że zakończeniem moich czterech lat tutaj jest ta uroczystość. W 2014 roku, jednym z pierwszych wydarzeń, w którym uczestniczyłam, jako nowoprzybyła do Warszawy ambasador, było otwarcie ekspozycji stałej w Muzeum POLIN. Ta okazja jest czymś, co zawsze będę pielęgnować w mojej pamięci – również dlatego, że wtedy po raz pierwszy spotkałam Pana Mariana Turskiego.
Panie i Panowie,
Finlandię i Polskę łączą wieloletnie więzi przez Morze Bałtyckie, ale w ostatnich latach nasze więzi rozciągnęły się na nowe obszary. Pan Marian Turski jest jedną z tych osób, dzięki którym było to możliwe. Właśnie z tego powodu przyznano mu fińskie odznaczenie.
Order Lwa Finlandii jest najmłodszym z trzech orderów w Finlandii. Order jest przeznaczony dla osób, które wyróżniły się w życiu cywilnym lub służbie wojskowej. Ordery i odznaczenia mogą być również przyznawane obcokrajowcom, którzy szczególnie przysłużyli się Finlandii. Lew nie jest dla Finlandii rodzimym zwierzęciem, ale wraz z biegiem historii stał się jednym z naszych symboli narodowych. Lew znajduje się w herbie Finlandii, a także na fladze państwowej, której używa się w oficjalnych budynkach – na przykład na terenie ambasady tutaj w Warszawie.
Prezydent Republiki Finlandii, Wielki Mistrz Lwa Finlandii przyznaje Panu, Panie Marianie Turski, odznaczenie Komandora Orderu Lwa Finlandii. Mam teraz ogromny zaszczyt wręczenia Panu tego orderu.